دندان‌هایتان نیاز به ترمیم دارند؟

آیا تا به حال با درد ناگهانی دندان، حساسیت به سرما و گرما، یا لب پر شدن و شکستگی دندان مواجه شده‌اید؟ این‌ها تنها بخشی از نشانه‌هایی هستند که می‌گویند دندان شما ممکن است به کمک نیاز داشته باشد. آسیب‌دیدگی دندان‌ها، چه بر اثر پوسیدگی، ضربه یا عادات نادرست، نه تنها زیبایی لبخند شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه می‌تواند عملکرد جویدن و حتی سلامت عمومی شما را نیز به خطر بیندازد. نگران نباشید! علم دندانپزشکی مدرن راه‌حل‌های متنوع و مؤثری برای بازگرداندن سلامت و زیبایی به دندان‌های شما ارائه می‌دهد. در این مقاله جامع، به عنوان راهنمای شما، به تمام سؤالاتتان درباره ترمیم دندان، از انواع روش‌ها گرفته تا مراحل انجام و عوامل مؤثر بر هزینه‌ها در سال ۱۴۰۴ پاسخ خواهیم داد. هدف ما این است که با آگاهی کامل، بهترین تصمیم را برای سلامت دهان و دندان خود بگیرید.

ترمیم دندان چیست و چرا به آن نیاز پیدا می‌کنیم؟

ترمیم دندان، مجموعه‌ای از روش‌های درمانی دندانپزشکی است که با هدف بازگرداندن عملکرد، یکپارچگی و ظاهر طبیعی دندان آسیب‌دیده انجام می‌شود. دندان‌ها ممکن است به دلایل مختلفی مانند پوسیدگی، شکستگی، ترک‌خوردگی، ساییدگی یا حتی تغییر رنگ، نیاز به ترمیم پیدا کنند. اگر این مشکلات به موقع درمان نشوند، می‌توانند منجر به درد شدید، عفونت، از دست دادن دندان و حتی مشکلات گسترده‌تر در سلامت دهان شوند.

شایع‌ترین دلایل نیاز به ترمیم دندان عبارتند از:

• پوسیدگی دندان (کرم‌خوردگی): ناشی از فعالیت باکتری‌ها و اسید تولید شده توسط آن‌ها که ساختار دندان را تخریب می‌کند.
• شکستگی یا ترک‌خوردگی دندان: اغلب به دلیل ضربه، جویدن اجسام سخت یا دندان قروچه رخ می‌دهد. ترمیم دندان شکسته یکی از رایج‌ترین انواع ترمیم است.
• ساییدگی دندان: می‌تواند ناشی از دندان قروچه (براکسیسم)، مسواک زدن نادرست یا مصرف مواد غذایی اسیدی باشد.
• نقص‌های مادرزادی یا تکاملی: برخی افراد با دندان‌هایی که شکل یا ساختار طبیعی ندارند متولد می‌شوند.
• آسیب‌های ناشی از درمان‌های قبلی: گاهی پرکردگی‌های قدیمی نیاز به تعویض یا ترمیم مجدد دارند.

به تعویق انداختن ترمیم دندان آسیب‌دیده، می‌تواند منجر به گسترش پوسیدگی به بخش‌های عمیق‌تر دندان (مانند پالپ یا همان عصب دندان) شود که در این صورت نیاز به درمان‌های پیچیده‌تر و پرهزینه‌تری مانند عصب‌کشی خواهد بود. بنابراین، تشخیص و درمان به موقع اهمیت بسیار زیادی دارد.

با انواع ترمیم دندان آشنا شوید: کدام روش برای شما مناسب‌تر است؟

دندانپزشک شما پس از معاینه دقیق و بررسی وضعیت دندان آسیب‌دیده، بهترین روش ترمیمی را پیشنهاد خواهد داد. انتخاب روش مناسب به عوامل مختلفی از جمله میزان آسیب‌دیدگی، محل دندان، ملاحظات زیبایی‌شناختی و بودجه بیمار بستگی دارد. در ادامه به معرفی رایج‌ترین انواع ترمیم دندان می‌پردازیم:

۱. پر کردن دندان (Filling)

پر کردن دندان یکی از متداول‌ترین روش‌های ترمیمی است که برای درمان پوسیدگی‌های اولیه تا متوسط و همچنین ترمیم شکستگی‌های کوچک استفاده می‌شود. در این روش، بخش آسیب‌دیده دندان برداشته شده و فضای خالی با مواد مخصوص پر می‌شود. رایج‌ترین مواد پرکننده عبارتند از:

• کامپوزیت (Composite Resin): این مواد همرنگ دندان هستند و به دلیل ظاهر طبیعی و چسبندگی خوب به ساختار دندان، محبوبیت زیادی دارند. کامپوزیت‌ها برای ترمیم دندان‌های قدامی (جلویی) و خلفی (عقبی) مناسب هستند. فرایند باندینگ کامپوزیت امکان ترمیم لب‌پریدگی‌های کوچک و بهبود ظاهر دندان را نیز فراهم می‌کند.
• آمالگام (Amalgam): این ماده نقره‌ای رنگ، ترکیبی از جیوه، نقره، قلع و مس است. آمالگام دوام و استحکام بالایی دارد و هزینه آن معمولاً کمتر از کامپوزیت است. با این حال، به دلیل رنگ فلزی و نگرانی‌های مربوط به جیوه (هرچند که انجمن‌های معتبر دندانپزشکی استفاده از آن را ایمن می‌دانند)، استفاده از آن رو به کاهش است.
• گلاس آینومر (Glass Ionomer): این مواد همرنگ دندان هستند و خاصیت آزادسازی فلوراید دارند که به پیشگیری از پوسیدگی‌های بعدی کمک می‌کند. گلاس آینومرها معمولاً برای پرکردن دندان‌های شیری، ترمیم‌های موقت یا نواحی از دندان که تحت فشار جویدن زیادی نیستند، استفاده می‌شوند، زیرا استحکام آنها کمتر از کامپوزیت و آمالگام است.

۲. اینله و اُنله (Inlay and Onlay)

زمانی که میزان پوسیدگی یا آسیب‌دیدگی دندان به حدی است که با پرکردن معمولی قابل ترمیم نیست، اما هنوز به اندازه‌ای نیست که نیاز به روکش کامل دندان باشد، از اینله یا انله استفاده می‌شود. این ترمیم‌ها که به “پرکردگی‌های غیرمستقیم” نیز معروف هستند، در لابراتوار دندانپزشکی ساخته شده و سپس توسط دندانپزشک روی دندان چسبانده می‌شوند.

• اینله (Inlay): برای ترمیم حفره‌های ایجاد شده در سطح جونده دندان، بین برجستگی‌ها (کاسپ‌ها) استفاده می‌شود.
• انله (Onlay): علاوه بر پوشش حفره، یک یا چند کاسپ دندان را نیز می‌پوشاند و ساختار بیشتری از دندان را بازسازی می‌کند.

اینله و انله‌ها معمولاً از جنس سرامیک (پرسلن)، کامپوزیت رزینی یا طلا ساخته می‌شوند و دوام و زیبایی بسیار خوبی دارند.

۳. روکش دندان (Dental Crown)

روکش دندان، کلاهکی به شکل دندان است که روی دندان آسیب‌دیده یا ضعیف شده قرار می‌گیرد تا آن را بپوشاند، محافظت کند و عملکرد و ظاهر طبیعی آن را بازگرداند. روکش‌ها برای موارد زیر کاربرد دارند:

• دندان‌هایی که به شدت پوسیده یا شکسته شده‌اند و با پرکردن قابل ترمیم نیستند. (به ویژه برای ترمیم دندان شکسته با آسیب وسیع)
• دندان‌هایی که تحت درمان ریشه (عصب‌کشی) قرار گرفته‌اند و ضعیف شده‌اند.
• برای پوشاندن ایمپلنت‌های دندانی.
• برای بهبود ظاهر دندان‌های بدشکل یا بدرنگ.
• برای نگه داشتن بریج (پل) دندانی.

روکش‌ها از مواد مختلفی مانند سرامیک (پرسلن)، فلز-سرامیک (PFM)، آلیاژهای فلزی یا زیرکونیا ساخته می‌شوند. انتخاب جنس روکش به محل دندان، نیازهای عملکردی و زیبایی‌شناختی و هزینه بستگی دارد.

۴. باندینگ کامپوزیت (Composite Bonding)

باندینگ یک روش ترمیمی و زیبایی کم‌تهاجمی است که در آن از رزین کامپوزیت همرنگ دندان برای ترمیم مشکلات جزئی مانند لب‌پریدگی، ترک‌های کوچک، فاصله بین دندان‌ها یا تغییر رنگ‌های خفیف استفاده می‌شود. دندانپزشک ماده کامپوزیت را مستقیماً روی سطح دندان قرار داده، شکل می‌دهد و سپس با نور مخصوص آن را سخت می‌کند. این روش معمولاً در یک جلسه انجام می‌شود و مقرون به صرفه است.

مراحل انجام ترمیم دندان چگونه است؟ قدم به قدم تا لبخندی دوباره

اگرچه مراحل دقیق ترمیم دندان بسته به نوع ترمیم و شرایط خاص هر بیمار می‌تواند کمی متفاوت باشد، اما یک روند کلی وجود دارد که در اکثر موارد طی می‌شود:

1. معاینه و تشخیص: دندانپزشک ابتدا دندان آسیب‌دیده را به دقت معاینه می‌کند. این معاینه ممکن است شامل بررسی بصری، استفاده از ابزارهای دندانپزشکی و تهیه عکس رادیوگرافی (X-ray) برای ارزیابی میزان آسیب‌دیدگی و وضعیت ریشه دندان باشد. در این مرحله، نوع ترمیم مناسب و برنامه درمانی مشخص می‌شود.
2. بی‌حسی موضعی: در بیشتر موارد، برای جلوگیری از احساس درد و ناراحتی حین درمان، از بی‌حسی موضعی در ناحیه دندان مورد نظر استفاده می‌شود. دندانپزشک ابتدا لثه را با ژل بی‌حس‌کننده آغشته کرده و سپس تزریق را انجام می‌دهد.
3. آماده‌سازی دندان: دندانپزشک با استفاده از ابزارهای مخصوص، بخش‌های پوسیده، آسیب‌دیده یا ضعیف دندان را برمی‌دارد. هدف از این کار، ایجاد یک سطح تمیز و مناسب برای قرارگیری ماده ترمیمی است. در صورت نیاز به روکش، ممکن است لازم باشد بخشی از ساختار دندان تراشیده شود تا فضای کافی برای روکش فراهم گردد.
4. قرار دادن ماده ترمیمی:
   • برای پرکردن: پس از آماده‌سازی، حفره دندان با ماده پرکننده (کامپوزیت، آمالگام یا گلاس آینومر) پر می‌شود. در صورت استفاده از کامپوزیت، ماده به صورت لایه لایه قرار داده شده و هر لایه با نور مخصوص (لایت کیور) سخت می‌شود.
   • برای اینله، انله یا روکش: پس از آماده‌سازی دندان، از آن قالب‌گیری می‌شود. این قالب به لابراتوار فرستاده شده و ترمیم نهایی (اینله، انله یا روکش) بر اساس آن ساخته می‌شود. در این فاصله، ممکن است یک ترمیم موقت روی دندان قرار گیرد. در جلسه بعدی، ترمیم نهایی روی دندان چسبانده می‌شود.
5. تنظیم و پالیش (پرداخت): پس از قرار دادن ماده ترمیمی، دندانپزشک ارتفاع و شکل آن را بررسی و تنظیم می‌کند تا با سایر دندان‌ها هماهنگ باشد و در جویدن مشکلی ایجاد نکند. سپس سطح ترمیم پالیش زده می‌شود تا صاف و براق شده و از تجمع پلاک جلوگیری شود.

بسیاری از ترمیم‌های ساده مانند پرکردن با کامپوزیت یا آمالگام، معمولاً در یک جلسه انجام می‌شوند. اما ترمیم‌های پیچیده‌تر مانند روکش یا اینله و انله ممکن است به دو یا چند جلسه نیاز داشته باشند.

عوامل موثر بر هزینه ترمیم دندان در سال ۱۴۰۴

یکی از دغدغه‌های اصلی بیماران هنگام مراجعه به دندانپزشکی، هزینه درمان است. هزینه ترمیم دندان در سال ۱۴۰۴ می‌تواند بسیار متغیر باشد و به عوامل متعددی بستگی دارد. درک این عوامل به شما کمک می‌کند تا برآورد بهتری از هزینه‌های احتمالی داشته باشید:

• نوع ماده ترمیمی: مواد مختلف هزینه‌های متفاوتی دارند. به عنوان مثال، پرکردن با کامپوزیت معمولاً گران‌تر از آمالگام است. روکش‌های تمام سرامیک یا زیرکونیا نیز هزینه بیشتری نسبت به روکش‌های فلز-سرامیک دارند.
• وسعت آسیب‌دیدگی و پیچیدگی درمان: هرچه آسیب‌دیدگی دندان بیشتر و ترمیم پیچیده‌تر باشد، زمان و مواد بیشتری نیاز خواهد بود و در نتیجه هزینه افزایش می‌یابد. ترمیم یک پوسیدگی کوچک بسیار کم‌هزینه‌تر از بازسازی یک دندان به شدت شکسته با روکش است.
• تعداد دندان‌های نیازمند ترمیم: طبیعتاً ترمیم چندین دندان هزینه بیشتری نسبت به ترمیم یک دندان خواهد داشت.
• موقعیت دندان در دهان: ترمیم دندان‌های خلفی (عقبی) که دسترسی به آن‌ها دشوارتر است، ممکن است کمی گران‌تر از ترمیم دندان‌های قدامی باشد.
• نیاز به درمان‌های جانبی: اگر قبل از ترمیم نیاز به درمان‌های دیگری مانند عصب‌کشی (درمان ریشه)، جرم‌گیری یا حتی جراحی لثه باشد، این هزینه‌ها به هزینه نهایی ترمیم اضافه خواهند شد.
• تخصص و تجربه دندانپزشک: دندانپزشکان با تجربه و متخصص ممکن است تعرفه‌های بالاتری داشته باشند.
• موقعیت جغرافیایی و تجهیزات کلینیک: هزینه‌ها می‌توانند در شهرهای مختلف و حتی در مناطق مختلف یک شهر متفاوت باشند. کلینیک‌هایی که از تکنولوژی‌ها و تجهیزات پیشرفته‌تری استفاده می‌کنند، ممکن است هزینه‌های بالاتری داشته باشند.

نکته مهم: برای اطلاع دقیق از هزینه‌ها، بهترین راه مشورت با دندانپزشک و دریافت یک طرح درمان مشخص همراه با برآورد هزینه است. برخی کلینیک‌ها امکان پرداخت اقساطی را نیز فراهم می‌کنند. به یاد داشته باشید که سرمایه‌گذاری برای سلامت دندان‌ها، سرمایه‌گذاری برای سلامت کلی و کیفیت زندگی شماست.

مراقبت‌های پس از ترمیم دندان برای دوام بیشتر لبخند شما

پس از انجام ترمیم دندان، رعایت برخی نکات مراقبتی به افزایش طول عمر ترمیم و حفظ سلامت دهان و دندان شما کمک شایانی می‌کند:

• رعایت بهداشت دهان و دندان: حداقل دو بار در روز مسواک بزنید (به خصوص بعد از وعده‌های غذایی) و روزانه از نخ دندان استفاده کنید. این کار از تجمع پلاک و بروز پوسیدگی‌های جدید در اطراف ترمیم جلوگیری می‌کند.
• رژیم غذایی مناسب: از مصرف بیش از حد مواد قندی و نوشیدنی‌های اسیدی که می‌توانند به دندان‌ها و مواد ترمیمی آسیب برسانند، خودداری کنید.
• پرهیز از عادات مضر: از جویدن اجسام سخت مانند یخ، مداد یا ناخن، و همچنین باز کردن بسته‌بندی‌ها با دندان خودداری کنید، زیرا این کارها می‌توانند باعث شکستن یا آسیب دیدن ترمیم و حتی دندان‌های سالم شوند.
• مراجعه منظم به دندانپزشک: برای معاینات دوره‌ای و جرم‌گیری حرفه‌ای، طبق توصیه دندانپزشک خود (معمولاً هر ۶ ماه یکبار) به کلینیک مراجعه کنید. این مراجعات به تشخیص زودهنگام مشکلات احتمالی و حفظ سلامت ترمیم‌ها کمک می‌کند.
• توجه به حساسیت‌های احتمالی: پس از برخی ترمیم‌ها، ممکن است دندان برای چند روز تا چند هفته به سرما، گرما یا فشار حساس باشد. این امر معمولاً طبیعی است. اما اگر حساسیت شدید بود یا برای مدت طولانی ادامه داشت، حتماً با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
• محافظت از دندان‌ها در برابر دندان قروچه: اگر عادت به دندان قروچه (به خصوص در خواب) دارید، با دندانپزشک خود در مورد استفاده از محافظ دهان (نایت گارد) مشورت کنید تا از فشار بیش از حد به دندان‌ها و ترمیم‌ها جلوگیری شود.

یک پیام دلگرم‌کننده از دکتر نازی بنیانیان

«ترمیم دندان فقط بازگرداندن عملکرد جویدن نیست، بلکه بازگرداندن اعتماد به نفس و زیبایی لبخند شماست. ما در کلینیک دکتر بنیانیان با استفاده از جدیدترین متدها و بهترین مواد، تلاش می‌کنیم تا تجربه‌ای بدون درد و با نتایجی ماندگار برای شما فراهم آوریم. بسیاری از بیماران با نگرانی از درد یا نتیجه درمان به ما مراجعه می‌کنند، اما پس از اتمام کار و دیدن لبخند زیبای خود، رضایت و آرامش خاطر پیدا می‌کنند. نگران نباشید، ما اینجا هستیم تا به شما کمک کنیم لبخندی سالم و زیبا داشته باشید و از سلامت دهان و دندان خود لذت ببرید.»

پرسش‌های متداول درباره ترمیم دندان (FAQ)

۱. آیا ترمیم دندان دردناک است؟

خیر، در اکثر موارد ترمیم دندان با استفاده از بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و شما در طول درمان دردی احساس نخواهید کرد. ممکن است پس از برطرف شدن اثر بی‌حسی، کمی حساسیت یا ناراحتی خفیف داشته باشید که معمولاً با مسکن‌های معمولی قابل کنترل است و طی چند روز برطرف می‌شود.

۲. ترمیم دندان چقدر طول می‌کشد؟

مدت زمان لازم برای ترمیم دندان به نوع و پیچیدگی ترمیم بستگی دارد. یک پرکردگی ساده ممکن است ۳۰ دقیقه تا یک ساعت طول بکشد، در حالی که درمان‌های پیچیده‌تر مانند روکش یا اینله/انله ممکن است به دو جلسه یا بیشتر نیاز داشته باشند که هر جلسه می‌تواند ۱ تا ۲ ساعت به طول انجامد.

۳. کدام ماده برای پر کردن دندان بهتر است، کامپوزیت یا آمالگام؟

هر دو ماده مزایا و معایب خاص خود را دارند. کامپوزیت به دلیل همرنگ بودن با دندان، ظاهر طبیعی‌تری دارد و برای ترمیم‌های زیبایی مناسب‌تر است. آمالگام استحکام و دوام بالایی دارد و هزینه آن کمتر است. انتخاب بین این دو به محل دندان، وسعت پوسیدگی، ملاحظات زیبایی و توصیه دندانپزشک بستگی دارد. امروزه تمایل بیشتر به استفاده از کامپوزیت به دلیل زیبایی و عدم وجود جیوه است.

۴. طول عمر مواد ترمیمی چقدر است؟

طول عمر ترمیم‌های دندانی به عوامل مختلفی از جمله نوع ماده ترمیمی، کیفیت کار دندانپزشک، محل ترمیم، عادات بیمار و رعایت بهداشت دهان و دندان بستگی دارد. به طور کلی، آمالگام‌ها می‌توانند ۱۰ تا ۱۵ سال یا بیشتر دوام بیاورند. کامپوزیت‌ها معمولاً ۵ تا ۱۰ سال عمر می‌کنند، اما با مراقبت خوب می‌توانند طولانی‌تر هم باقی بمانند. روکش‌ها و اینله/انله‌ها نیز با مراقبت مناسب می‌توانند ۱۵ سال یا بیشتر دوام داشته باشند.

۵. آیا بیمه هزینه ترمیم دندان را پوشش می‌دهد؟

پوشش بیمه‌ای برای ترمیم دندان بستگی به نوع بیمه تکمیلی شما و شرایط قرارداد آن دارد. برخی بیمه‌ها بخشی از هزینه‌های ترمیم‌های رایج مانند پرکردن را پوشش می‌دهند، در حالی که برخی دیگر ممکن است پوشش محدودتری داشته باشند یا اصلاً پوششی ارائه ندهند. بهتر است قبل از شروع درمان، با شرکت بیمه خود تماس گرفته و از میزان پوشش هزینه‌ها مطلع شوید. کلینیک ما می‌تواند در ارائه مدارک لازم به شما کمک کند.

نتیجه‌گیری: لبخندی سالم، زندگی شادتر

ترمیم دندان یک سرمایه‌گذاری مهم برای سلامت، زیبایی و کیفیت زندگی شماست. با پیشرفت‌های علم دندانپزشکی، امروزه روش‌های متنوع، مؤثر و با حداقل ناراحتی برای بازگرداندن سلامت و زیبایی به دندان‌های آسیب‌دیده وجود دارد. انتخاب روش مناسب، مراجعه به یک دندانپزشک مجرب و متعهد، و رعایت مراقبت‌های پس از درمان، همگی در موفقیت و دوام ترمیم نقش اساسی دارند.

فراموش نکنید که پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. با رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعات منظم به دندانپزشک، می‌توانید از بسیاری از مشکلات دندانی جلوگیری کنید. اما اگر دندان شما نیاز به ترمیم پیدا کرد، نگران نباشید و درمان را به تعویق نیندازید. هرچه زودتر اقدام کنید، درمان ساده‌تر، کم‌هزینه‌تر و نتیجه آن مطلوب‌تر خواهد بود.

ما در کلینیک دندانپزشکی دکتر نازی بنیانیان آماده‌ایم تا با ارائه مشاوره‌های تخصصی و بهره‌گیری از جدیدترین تکنولوژی‌ها و مواد دندانپزشکی، بهترین خدمات ترمیمی را به شما عزیزان ارائه دهیم. برای دریافت مشاوره یا رزرو وقت می‌توانید با ما تماس بگیرید.

اطلاعات کلینیک:

دکتر نازی بنیانیان

شماره تماس: ۰۰۹۸۲۱۸۸۵۳۹۷۲۰ (لطفاً توجه داشته باشید که این شماره تماس صرفاً جهت اطلاع‌رسانی است و لینک داده نشده است.)

این محتوا با هدف ارائه اطلاعات عمومی تهیه شده و جایگزین مشاوره تخصصی با دندانپزشک نیست. برای تشخیص و درمان مشکلات دندانی خود، حتماً به دندانپزشک مراجعه فرمایید. اطلاعات ارائه شده در این مقاله بر اساس منابع معتبر دندانپزشکی و دانش روز تا سال ۱۴۰۴ می‌باشد.